Ortoreksiya Sağlıklı Beslenme Takıntısı ve Zararları
Sağlıklı ve besleyici gıdalar tüketmek genellikle iyidir ve vücut sağlığını artırmak için güçlü bir şekilde önerilir. Ancak bu, bazen takıntılı bir hale dönüşebilir ve sahte mükemmeliyet arayışına dönüşerek, ortoreksiya olarak bilinen bir yeme bozukluğuna yol açabilir.
Ortoreksiya Tanımı
Ortoreksiya, sağlıklı gıdaları diyetinizin bir parçası yapma konusundaki takıntılı düşkünlükle karakterize edilen bir yeme bozukluğudur. Ortoreksiya hastalığına sahip bireyler, yedikleri yiyeceklerin kalitesine aşırı odaklanarak içerdikleri bileşenlere ve besin değerlerine özel bir ilgi gösterirler. Bu odaklanma şunları içerebilir:
- Sadece sağlıklı olduğuna inanılan yiyecekleri seçme
- Sağlıksız olduğuna inanılan yiyecekleri kaçınma
- Yiyecek üzerine uzun süre düşünme
- Öğünleri önceden planlama
- Kalori veya besin öğelerini ayrıntılı olarak takip etme
Ortoreksiya Belirtileri
Ortoreksiya belirtileri şunları içerebilir:
- Yiyecek kalitesine aşırı odaklanma
- Sağlıksız olduğuna inanılan yiyeceklerden aşırı korku
- Sağlıksız olduğuna inanılan bir yiyecek tüketildiğinde suçluluk veya utanç hissi
- Yiyecek tüketimini sıkı bir şekilde sınırlama
- Tüketilen gıdaların sağlık üzerindeki etkileri konusundaki endişe
- Aşırı kilo kaybı
- Beslenme yetersizliği
- Sosyal izolasyon
- Anksiyete
- Depresyon
- Kalp ve damar hastalıkları
- Böbrek hastalıkları
- Sindirim sistemi problemleri
Ortoreksiya Sebepleri
Ortoreksiya için kesin sebep belirlenmemiş olsa da, şu faktörlerin gelişimine katkıda bulunabileceğine inanılmaktadır:
- Sağlıklı beslenmeyi öne çıkaran medya mesajlarına maruz kalma
- Diğer psikolojik bozukluklar, örneğin anksiyete ve depresyon
- Narsistik kişilik veya mükemmeliyetçilik
Ortoreksiya Zararları
Sağlıklı gıda takıntısı, bir dizi sağlık ve psikolojik soruna yol açabilir, bunlar arasında:
- Kilo kaybı
- Beslenme bozukluğu
- Sosyal izolasyon
- Anksiyete
- Depresyon
- Kalp ve damar hastalıkları
- Böbrek problemleri
- Sindirim sistemi sorunları
Ortoreksiya Tedavisi
Ortoreksiya için spesifik bir tedavi bulunmamakla birlikte, psikoterapi hastalara yeme alışkanlıklarında değişiklik yapmalarında ve zihinsel sağlıklarını iyileştirmelerinde yardımcı olabilir. Psikoterapi genellikle şunları içerir:
- Bilişsel Davranış Terapisi: Bu terapi türü, hastaların sağlıksız düşüncelerini ve inançlarını tanımlamalarına ve değiştirmelerine yardımcı olur.
- Aile Terapisi: Aile terapisi, aile üyelerinin ortoreksiya bozukluğuna katkılarını anlamalarına ve destek olmalarına yardımcı olabilir.
- Grup Terapisi: Grup terapisi, aynı bozukluktan muzdarip diğer insanlarla iletişim kurarak birbirlerine destek olma şansı sunabilir.
Ortoreksiya'dan Korunma İpuçları
İşte ortoreksiya'dan korunmaya yönelik bazı ipuçları:
- Sağlıklı bir yeme ilişkisi geliştirin. Yiyecek korku veya endişe kaynağı olmamalıdır.
- Çeşitli sağlıklı gıdalar tüketmeye dikkat edin. Belirli bir gıdaya odaklanmaktan kaçının.
- Sert diyet veya aşırı beslenme programlarından kaçının. Bu tür programlar, kötü beslenmeye ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.
- Yeme alışkanlıklarınız konusunda endişeli hissediyorsanız, bir ruh sağlığı uzmanından yardım alın. Size tanı ve tedavi konusunda rehberlik edebilirler.